بعد از اعلام نتایج ششمین دوره جایزه احمد شاملو در تاریخ 21 آذر ماه و انتخاب مجموعه شعر بلند شرایط به عنوان برترین اثر از میان آثار چاپ شده سال 98، فرشاد سنبل دل، شاعر مجموعه شعر برگزیده سال،در صفحه شخصی اش یادداشتی را پیرامون این جایزه و این انتخاب منتشر کرد.
متن این یادداشت به شرح زیر است؛
خبر رسید که هیئت محترم داوران جایزه احمد شاملو شعر بلند شرایط را به عنوان کتاب شعر برگزیده سال ۹۸ معرفی کردهاست. پیش از هر سخنی باید از نظر لطف داوران این دوره، سعید سعید پور، گراناز موسوی، مهران مهاجر، مجیب مهرداد به این کتاب تشکر کنم. به علاوه، قدردان همت امین مرادی دبیر مجموعه «از حاشیه» هستم که ماجرای این شعرها را می‍داند. اما چند نکته درباره این کتاب و جایزه احمد شاملو به ذهن این بنده می‍رسد که بنا دارم در چند سطر پیش رو با خوانندگان این متن در میان بگذارم.
اول: شعر بلند شرایط خود بخشی از شعر بلندتری‍ست که در طول سالیان از دست و زبان و قلم دیگران برآمده‍است، بر دیوارهای کاغذی و آجری نوشته‍شده، در شعرخوانی‍ها و خیابان‍ها طنین انداخته و یا در چند سال اخیر بر صفحات مجازی نشر شده‍است. وزن و قافیه این شعر بلند بر سرضرب تک تیر نشسته و زنگ مطلب هر بندی از آن با سیلی ناکسان در گوش ما که هم شاعران و هم خوانندگانش بودیم پیچیده‍است. پس ناگفته پیداست شعری که داعیه دارد در ادامه آن همه سطر تازه و زنده آمده، سودای تقدیر و تحسین در سر نپخته است. شعر بلند شرایط نه فقط بازتاب رنج سال‍های منتهی به تاریخ انتشار آن، بلکه خود دردی کش آمده‍است که پیشتر بر زبان دانشجویی، کارگری، نویسنده ای با زندانی‍ای رفته است. شعر شرایط تنها یک روایت از هزاران روایاتی است که می‍تواند در خیابان‍های این سال‍ها شکل گرفته‍باشد.
دوم: شعر بلند شرایط به هیچ وجه خود را برترین شعر سال ۹۸ نمی‍داند. بهترین شعرهای سال ۹۸، چون سال‍ها و دهه‍های گذشته، لابد به صرف انتشار بدون مجوز رسمی از دایره این جایزه بیرون گذاشته شده‍اند. حال اینکه بسیارند شعرهایی که حتی مجال انتشار زیرزمینی یا اینترنتی را نیافته‍اند و لشکر سرکوب و سانسور به هر دلیلی بر آن‍ها غالب شده‍است. در این میان جایزه شاملو با مبنا قرار دادن انتشار رسمی برای پذیرش آثار، همان نظام سانسور را در خود بازتولید کردهاست. عدم حضور شعرهایی که لخت و عور، بی جلد و شیرازه در کشوهای شاعرانشان حبس شده‍اند و نیز آن‍هایی که از راه‍های دیگر، خارج از چارچوب‍های کنترل کننده منتشر شده‍اند، اگر نگوییم این جایزه را بی اعتبار کرده، بسیار از اعتبار آن کاسته‍است.
سوم: حرف زدن از یک جایزه و احتمالا ابراز خوشحالی کردن بابت مقبولیت یافتن شعری در این روزهای تیره و جامد مطلقا بی وجه است. شعر اگر باشد نوشته نمی‍شود. آنچه نوشته می‍شود بیت‍هایی است که از سر دار و پشت حصار شنیده‍ایم و در گوشه و کنار یادداشت می‍کنیم.
فرشاد سنبل دل
